آشنایی با تسمه دینام یا تسمه پروانه و نقش آن در خودرو
آوریل 27, 2025 10:33 ق.ظتسمه دینام به عنوان یک قطعه ی حیاتی در خودروها می باشد. استفاده از این قطعه باعث می شود، که خودروی شما عملکرد صحیحی داشته باشد. این تسمه ها از قابلیت اتصال بین قطعات دیگر برخوردار هستند. معمولا از تسمه پروانه ها برای انتقال انرژی موتور به دیگر اجزا مانند ژنراتورها، پمپ، برق و واحدهای دیگر استفاده می کنند. بدون وجود تسمه پروانه امکان عملکرد صحیح برای اجزای موتور وجود ندارد. در این موقعیت عملکرد خودرو به شدت تحت تاثیر قرار می گیرد. در ادامه قصد داریم، عملکرد و اهمیت این قطعات را مورد بررسی قرار دهیم. انتخاب صحیح و نگهداری مناسب از این تسمه ها بسیار مهم و حیاتی می باشد. برای آشنایی بیشتر با آلفارومئو ایران همراه باشید.
معرفی تسمه دینام یا تسمه پروانه
تسمه پروانه معمولا از جنس پلاستیک ساخته می شود، این قطعات انرژی را از طریق میل لنگ قدرت انرژی را به دینام و سیستم تهویه انتقال می دهند. همانطور که می دانید این قطعه با دو عنوان تسمه دینام و تسمه پروانه شناخته می شود، دلیل این امر انتقال نیرو به دینام و فن یا همان پروانه ها می باشد. همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، این تسمه ها به عنوان یک عنصر حیاتی و ضروری در سیستم موتور شناخته می شوند. ساختار این تسمه ها به صورت حلزونی و واشری است، که نیروی حاصل از موتور لرا به اجزای دیگر انتقال می دهد. معمولا این تسمه ها را از جنس مواد مختلفی مانند پلاستیک پلی یورتان، پلی وینیل کلراید یا همان پی ئی سی می سازند. هر کدام از این نمونه ها از مزایا و ویژگی های خاص خودشان برخوردار هستند.
این تسمه ها به شکل فشرده ساخته شده اند، از این رو در برابر حرارت و فشار از مقاومت بالایی برخوردار هستند. نکته مهمی که در رابطه با تسمه پروانه وجود دارد، باید طراحی آن به شکلی انجام بگیرد، که قابلیت ایجاد هوای خنک برای خنک کننده موتورها را داشته باشد. مهمترین نقش این تسمه ها انتقال نیروی موتور به اجزای دیگر می باشد. در حالت کلی باید به این مطلب اشاره کنیم، که برای ایجاد عملکرد صحیح در موتورها باید سیستم های مختلف خودرو تحت تاثیر قرار بگیرند.
صدای خرابی تسمه دینام
صدای خرابی تسمه تایم یا تسمه دینام اغلب به شکل یک صدای بلند و تیز از موتور به گوش می رسد. دلیل ایجاد این صدا برخورد سوپاپ ها و پیستون ها ایجاد می گردد. پاره شدن این تسمه ها می تواند مشکل جدی برای خودرو ایجاد کند.
معمولا تسمه پروانه یا تسمه تایم های خراب دارای صداهای خاصی در هنگام خراب شدن هستند. این صداها شامل موارد زیر است، که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.
صدای جیر جیر یا سوت کشیدن
در صورتی که از خودروی شما صدایی شبیه به جیرجیر یا سوت کشیدن به گوش رسید، معمولا تسمه پروانه ها دچار سایش یا کشیدگی شده اند. معمولا این صدا را در هنگام روشن شدن خودرو یا هنگامی که موتور در حالت سرد قرار دارد، به گوش می رسد. زمانی که تسمه پروانه ها دچار کشیدگی شوند، عملکرد موتور کاهش پیدا می کند.
صدا کوبش یا تق تق
یکی دیگر از صداهایی که به عنوان صدای خرابی در تسمه دینام شناخته می شود،صدای کوبش مانند یا تق تق می باشد. معمولا این صدا به علت ساییدگی و برخورد قطعات داخلی موتورها می باشد که به صورت ناهماهنگی تحت تاثیر عملکرد تسمه تایم قرار می گیرد. وجود این ناهماهنگی ها می تواند باعث برخورد سوپاپ و پیستون ها شود. این امر باعث می شود، موتورها آسیب جدی ببینند.
صدای وز وز یا شلاق زدن
در برخی موارد تسمه پروانه از خود صدای وز وز مانندی به وجود می آورد. در این موقعیت باید بدانید که نشان دهنده ی آن می باشد که در سیستم تسمه کشی اشکالی رخ داده است، یا تسمه به شکل شل می باشد. در صورت عدم برطرف کردن این حالت امکان دارد، که تسمه ها از جای خود بیرون بیایند که در ادامه مشکلات زیادی را به وجود می آورند.
زمانی که قصد داریم،عملکرد تسمه پروانه را ب استفاده از صدا تشخیص دهید.باید با دقت زیادی انجام بگیرد، این صدا ها معمولا در همان آغاز خرابی تسمه ها به گوش می رسند و با گذشت زمان بلند تر می شود.
زمان تعویض تسمه دینام
در هنگام خرید قطعات یدکی آلفارومئو باید به این نکته توجه داشته باشید، که تسمه پروانه یا تسمه دینام نیز از مدت زمان مشخصی برای استفاده برخوردار هستند. معمولا بهترین زمان برای تعویض تسمه پروانه ها بر اساس عملکرد و کارکردی که بر حسب کیلومتر محاسبه می شود، انجام محی گیرد. تسمه های دینام به عنوان قطعاتی شناخته می شوند، که تحت تاثیر کشش و تنش های حرارتی بالایی قرار دارند. هر اندازه این موارد زیاد تر باشد، طبیعی است که قطعات زودتر دچار فرسودگی شده و نیاز به تعویض و تعمیر دارد.
البته باید دقت داشته باشید، که زمان تعویض تسمه پروانه در خودروهای مختلف متفاوت می باشد. البته این مقدار به شکل استاندارد مشخص شده است و زمان تعویض این قطعه را هر چهار سال یک بار انجام می گیرد. این مقدار بر حسب کیلومتر 60000 می باشد. که در صورت اتمام این شرایط قبل از چهار سال باید فورا نسبت به تعویض تسمه پروانه اقدام کنید.
در برخی موارد مدت زمان و طول عمر مجاز قطعات موتور آلفارومئو توسط سازندگان مشخص شده است. بنابراین بر اساس این مشخصات باید تسمه دینام را تعویض کنید. با توجه به اهمیت تسمه پروانه ها در خودرو در صورت بروز کوچکترین مشکلی باید نسبت به تعویض آن اقدامات لازم را انجام دهید. ممکن است این قطعات چندان بزرگ به نظر برسند، اما نقش تاثیرگذاری بسیار زیاد است. این تسمه ها اگر به شکل استاندارد عمر خود را گذرانده باشند برای تعویض آن ها نیاز به یک بازه زمانی کوتاه می باشد.
علائم خرابی تسمه دینام
تسمه دینام مانند هر قطعه ی دیگری در خودروها در هنگام خرابی علائم و نشانه هاییی را از خودشان بروز می دهند. در صورتی که این تسمه ها دچار آسیب دیدگی شوند. در صورتی که ایثن تسمه ها تحت فشار زیادی قرار بگیرند، از یک سو پمپ آب خنک کننده موتور به درستی عمل نمی کند، از سوی دیگر سیستم تهویه دچار مشکل می شود. در ادامه قصد داریم معروف ترین علائم را مورد بررسی قرار دهید.
از کاپوت صدای جیر جیر می آید
در صورتی که در هنگام رانندگی خودروی شما از بخش کاپوت صداهای جیر جیر مانند را از خود بروز می دهند. زمانی که با این وضعیت مواجه می شوند، باید سریعا به اولین تعمیرگاهی که به آن دسترسی دارید، مراجعه کنید. بروز صدای جیر جیر مانند می تواند، ناشی از از اتمام تاریخ مصرف و وجود مشکل در تسمه ها می باشد. در برای موارد نیست تسمه ها کمی از جای خودشان جا به جا شده اند که کا با برگردان آن ها به سر جای خودشان این مشکل رفع می شود.
فرمان سفت شده و کولر سرد نمی کند.
از جمله موارد دیگری که به عنوان نشانه خرابی در تسمه دینام شناخته شده است، بروز اشکال در فرمان و کنترل خودرو می باشد. زمانی که تسمه های دینام دچار مشکل می شوند کنترل فرمان های هیدرولیک که به آسانی انجام می گیرد، به سختی انجام می شود. در صورتی که فرمان خودروی شما سفت شده به سختی می توانید ۀآن را تغییر دهید، این احتمال وجود دارد، که با یک مشکل اساسی در تسمه پروانه خودرو مواجه شده باشید. در برخی موارد مشاهده می شود، که سرمای کولر به شکل معمول نمی باشد، حتی مشاهده شده در صورت بروز این مشکل ممکن است کولر کلا کار نکند. در این موقعیت نیاز به تعویض تسمه هیدرولیکی وجود دارد.
افزایش دور موتور و داغ شدن خودرو
نکته ی دیگری که در رابطه با نشانه های خرابی در تسمه پروانه یا دینام وجود دارد، داغ شدن خودرو می باشد. هنگامی که فرایند احتراق و حرکت در خودروها به وجود می آید گرمای زیادی در پیرامون موتور اتفاق می افتد. در برخی موارد مشاهده می شود که دور موتور بدون هیچ دلیل خاصی بالا می رود. در این موقعیت گرمای زیادی در درون کاپوت حس می شود. بهتر است، در این شرایط سری به تسمه دینام خودرو بزنید. معمولا توصیه می شود، بهتر است، افراد در این موقعیت رانندگی نکنند. گرمای بیش از حد موتور ممکن است فشار زیادی را بر روی قطعه ایجاد کند.
تسمه ترک خورده یا پاره شده است
در بقرخی موارد هنگام بررسی های فنی افراد به شکل اتفاقی متوجه می شوند که تسمه دینام دچار پارگی یا ترک خوردگی شده است. بنابراین لازم است از این موضوع به سادگی رد نشوید، بلکه نسبت به تعویض آن اقدامات لازم را انجام دهید. در صورت وجود کمترین آسیب در ساختار تسمه ها مشکلاتی ایجاد می شود، این قطعه قادر به انتقال نیروی موتور نمی باشد.
روشن شدن چراغ باتری به عنوان هشدار برای خرابی تسمه پروانه
در صورتی که حین رانندگی چراغ باتری خودروی شما روشن شد، بهتر است متوقف شده و به رانندگی ادامه ندهید. در اولین فرصت به تعمیرگاه مراجعه کنید.همانطور که می دانید باتری خودرو همه برق و انرژی را در خودرو تامین می کند بنابراین لازم است در سلامت کامل باشد.
فرق تسمه تایم و تسمه دینام
تسمه تایم و تسمه دینام دو گزینه متفاوت در دنیای لوازم یدکی هستند. اولین تفاوت این قطعات در شکل ظاهری آن ها می باشد. معمولا طراحی تسمه تایم در لبه ها به شکل دندانه دار می باشد. این در حالی است، که تسمه های دینام در لبه دارای لبه هایی صاف و صیقلی هستند.تسمه های دینام در انواع مختلفی طراحی می شود، بسته به نوع خودرو مورد استفاده قرار می گیرد.
تفاوت تسمه تایم و تسمه دینام در زمان تعویض
یکی از تفاوت هایی که این دو نوع تسمه دارند متفاوت بودن زمان تعویض آن ها می باشد. برای تسمه تایم ها فرایند تعویض باید در موعد مقرر که تعیین شده است، هنگامی که علائم خرابی مشاهده شد، تعویض انجام بگیرد. به این دلیل که پارگی در تسمه تایم می تواند به قطعات مهم خودرو مانند موتور، سیلندرها آسیب وارد کند. اما در مورد تسمه دینام را می توانید حتی بیش از زمانی که سازنده مقرر کرده است مورد استفاده قرار دهید.
تفاوت این تسمه ها از لحاظ عملکردی نیز وجود دارد. تسمه دینام را بر روی یک پولی و میل لنگ قرار می دهند. در ادامه این تسمه به همراه میل لنگ می چرخد. در ادامه یک پولی را نیز بر روی پمپ هیدرولیک قرار می دهند. حرکت پولی اول باعث می شود، که تسمه دینام بچرخد. اما تسمه تایم برای حرکت از میل سوپاپ کمک می گیرد.
این تسمه ها از لحاظ قرارگیری در خودروها نیز با همدیگر متفاوت هستند. اما باید بدانید برای نصب هر دو تسمه تایم و تسمه پروانه از تسمه سفت کن استفاده می کنند. به این ترتیب از شل بودن و سفت بودن این تسمه ها اطمینان حاصل می کنند. با استفاده از تسمه سفت کن تسمه ها به پولی می چسبند، به این ترتیب در جای خود محکم شده و از سر خوردن آن جلوگیری می شود. برای نصب کردن تسمه ها در خودرو از قطعات دیگری به نام هرزگرد نیز استفاده می شود. هرزگردها مسیر حرکت تسمه رزا مشخص کرده و برای انتقال نیرو از آن ها کمک می گیرند.
در صورتی که تسمه پروانه پاره شود موتور خاموش شده و دیگر روشن نخواهد شد. اما اگر تسمه تایم پاره شود، موتور به شدت آسیب می بیند.
ویژگی های تسمه پروانه یا تسمه دینام
همانطور که بارها اشاره کردیم تسمه پروانه یا تسمه دینام به عنوان یک قطعه حیاتی و تاثیرگذار در عملکرد خودروها شناخته می شود. فرایند عملکرد آن به این شکل است که از آن برای انتقال نیرو و انتقال حرکت بر روی قطعات دیگر استفاده می شود. این تسمه ها را می توانید در مدل های لاستیکی، پلاستیکی و فلزی مشاهده کنید. مهمترین ویژگی این تسمه ها مقاومت بسیار بالای آن ها در برابر فشار و کشش می باشد. این تسمه ها باید توانایی انتقال نیروی موتور یا دینام را به روتور یا دستگاه مقصد را داشته باشند. این فراید باید بدون جدا شدن و آسیب دیدگی انجام بگیرد. یکی دیگر از ویژگی های تسمه پروانه ها انتقال نیرو با صدای کم و دقت بسیار زیاد می باشد. باید تسمه دینام ها را به گونه ای انتخاب کنید که بتوانند در نهایت دقت بدون کمترین لغزش نیرو را انتقال دهند. هر گونه لرزش یا لغزشی باعث می شود که عمر مفید تسمه ها کاهش پیدا کند و این امر صداهای ناخوشایندی را در سستم ایجاد کند. در هنگام انتخاب این تسمه ها برای خودرو لازم است به مواردی مانند نوع، مدل خودرو توجه کنید.
قیمت تسمه دینام
درباره قیمت تسمه دینام باید به این نکته اشاره کنیم، که عوامل مختلفی وجود دارد که بر روی قیمت این قطعه تاثیر می گذارند. یکی از مهمترین موارد تاثیرگذار بر روی قیمت تسمه پروانه ها جنس موادی است که برای ساخت آن ها به کار رفته است. معمولا تسمه هایی که از مواد باکیفیت و مرغوب ساخته شده اند از مقاومت بیشتری برخوردار هستند. به همین دلیل قیمت آن ها نیز بیشتر می باشد. به این دلیل که متریال به کار رفته در آن ها از مشخصات فنی و عمر مفید بالاتری برخوردار هستند.
از جمله پارامترهای تاثیرگذار در این زمینه استفاده از تکنولوژی پلی یورتانیک می باشد. تسمه هایی که با استفاده از این فناوری ساخته شده اند از مقاومت بالاتری در برابر سایش و حرارت برخوردار هستند. این تسمه ها امکان دارد قیمت بیشتری داشته باشند. پارامترهای دیگری نظیر اندازه، ابعاد، شکل و … بر روی قیمت این محصولات تاثیر زیادی می گذارد. تسمه هایی که دارای ابعاد و اندازه های مخصوص هستند و برای خودروهای خاصی نیز به کار می روند نیز می توانند از قیمت بالاتری برخوردار باشند.
نکته ی دیگری که می تواند باعث افزایش قیمت در تسمه پروانه ها شود، محدودیت ها و کمبود هایی است، که امکان دارد برای تامین مواد اولیه این تسمه ها وجود داشته باشد. یکی دیگر از فاکتورهای تاثیرگذار در این زمینه عوامل اقتصادی می باشد. نوساناتی که در بازار ارز و شرایط آن وجود دارد، تاثیر زیادی بر روی مواد اولیه تولید کننده تسمه پروانه می گذارد.
در انتها باید به این نکته اشاره کنیم که پارامترهای فنی نظیر کارایی تسمه، عمر مفید، عملکرد آن بر روی قیمت تسمه ها تاثیر زیادی می گذارد. طبیعی است که تسمه هایی با کارای بالا و عمر مفید بیشتر از قیمت بالاتری برخوردار باشند. در حالت کلی عوامل زیادی می تواند بر روی قیمت تسمه دینام تاثیر بگذارد.
سخن پایانی
گروه آلفارومئو ایران در این مطلب به بررسی تاثیر تسمه دینام در عملکرد خودرو، نوع و جنس آن ها و تفاوت آن با دیگر تسمه ها در خودرو پرداخته است. یکی از موارد مهم درباره تسمه پروانه این است که باید در فواصل زمانی مشخص توسط افراد متخصص مورد بررسی قرار گیرد و وضعیت آن مورد بررسی قرار گیرد. در صورت آسیب دیدگی تسمه دینام باید به سرعت به مراکز تخصصی جهت تعمیر این قطعات مراجعه کنید.