طبق خودرو چیست و چه نقشی در سیستم تعلیق خودرو دارد؟
می 14, 2025 11:49 ق.ظطبق خودرو به عنوان یک قطعه در سیستم تعلیق خودرو شناخته می شود که به خودرو کمک می کند تکان ها، ارتعاشات و نوسانات جاده ای را کنترل کند. علاوه بر این با استفاده از این قطعه عملکرد چرخ ها ارتقاء پیدا کرده و میان جاده و لاستیک اصطکاک لازم را برقرار می کنند. موارد یاد شده از مهمترین وظایف سیستم تعلیق می باشد. در ادامه آلفارومئو ایران قصد دارد، این موضوع را به شکل گسترده تری مورد بررسی قرار دهد.
طبق خودرو چیست
همانطور که می دانید سیستم تعلیق خودرو دارای اجزای مختلفی می باشد، مهمترین شاخصه برای این قطعات متحرک بودن آن ها می باشد. این سیستم به گونه ای طراحی شده که حرکات طولی، عرضی و دورانی که این قطعات قابلیت جذب ارتعاشات و ضربات ناشی از حرکت خودرو در جاده ها را دارند. همین امر باعث شده که شاسی خودرو به عنوان یک قطعه ثابت و انعطاف ناپذیر، سخت خواهد بود که دچار تنش می شود. اما در این جا یک سوال مطرح می شود که ارتباط میان شاسی و سیستم تعلیق چگونه به وجود می آید.
وظیفه اتصال میان سیستم تعلیق خودرو و شاسی بر عهده ی طبق خودرو می باشد. این قطعه به شکل معمول از فلز ساخته می شود، در دو بخش سری خود بوش هایی دارد محوری می باشد. به شکلی که از یک سمت به شاسی و از سمت دیگر به سیستم تعلیق متصل می شود. یکی دیگر از وظایف طبق ها در خودرو دفع کردن نیروهای وارده عرضی از سوی جاده و جلوگیری از انتقال آن ها به شاسی می باشد.
کاربرد طبق در خودرو چیست؟
مهمترین کاربرد طبق ها در خودرو کنترل کردن وسیله ی نقلیه می باشد. این قطعه امکان سواری روان بر روی ناهمواری های جاده را فراهم می آورد. در حال حاضر مشاهده می کنیم که اکثر وسایل نقلیه دارای یک یا دو طبق در ساختار خود هستند. ساختار خودروهای سواری به گونه ای طراحی شده است که به ازای هر چرخ یک طبق در مقابل کامیون ها و خودروهای شاسی بلند دارای دو طبق بالا و پایین هستند. این طبق ها قادرند محور چرخ و دستگیره فرمان خودرو را به همدیگر متصل کند. به شکل که باعث بالا و پایین رفتن راحت لاستیک ها در حین رانندگی می شود، در عین حال از حرکات رو به جلو و عقب در هنگام رانندگی جلوگیری می کند. در کنار آن ارتباط بین چرخ ها و زمین را نگه داشته و باعث ثبات خودرو می شود. در نهایت سرنشینان ناهمواری های جاده را اعم از برآمدگی ها و چاله ها را احساس نخواهند کرد.
آشنایی با ساختار طبق خودرو و نحوه عملکرد آن چگونه است؟
ظاهر طبق خودرو شبیه به A انگلیسی طراحی شده است، در اصطلاح می توانیم بگوییم این قطعه دارای طراحی جناغ مانند است. به شکلی که دو محور و یک راس تشکیل شده است. هر کدام از محورهای بوش طبق آلفارومئو جولیتا دارای بوش هایی هستند که از جنس لاستیک ساخته شده اند. این قطعات به بوش طبق معروف هستند. این بوش ها در داخل بوش های فلزی دیگری قرار گرفته اند که نقطه اتصال به شاسی می باشند. در سمت دیگر این قطعه راس طبق قرار گرفته است که آن ها به سیستم تعلیق متصل شده است. در حقیقت این اتصال از طریق سیبک برقرار می شود. در امتداد مسیر طبق سگدست و میل موجگیر متصل می شوند، به این شکل اصلی ترین اجزای سیستم تعلیق را در کنار هم قرار می دهند.
نکته ی قابل ذکر شکل دیگری از طبق وجود دارد که طبق محوری نیز وجود دارد که از ساختار یکپارچه ای برخوردار است. در ساختار این قطعات بوش ها و محل اتصال سیبک در وسط قرار گرفته اند و این امکان را دارند که نیروهای عرضی وارده بر شاسی را برطرف می کنند. البته لازم نیست محل اتصال سیبک حتما در وسط قرار بگیرد در برخی از مدل های خودرو این قطعه به یک سمت تمایل دارد. در نهایت نیروی وارده به شاسی به وسیله ی بوش ها به طبق و پس از آن به سیبک و سگدست انتقال داده می شود. این نیرو در انتها به فنرها و میل موج گیر می رسد و به شکل دمپ شده دوباره به شاسی باز می گردد.
بوش طبق خودرو چیست
وظیفه بوش طبق آلفارومئو میتو برقراری اتصال بین طبق و شاسی می باشد. در کنار آن به کنترل سر و صدای ناشی از حرکت قطعات و لرزش آن ها می پردازد. بوش ها این قابلیت را دارند که در زمان انتقال ضربه ها قسمتی از نیروی وارده از سوی آن ها را جذب کرده و فشار وارد شده بر روی شاسی را به مقدار زیادی کاهش دهند. این قابلیت به علت برخورداری از جنس لاستیکی در این نوع بوش ها به وجود آمده است.
بوش طبق در خودروها از نظر شکل ظاهری شباهت زیادی به مفصل زانو دارد. به این مفهوم که اتصال بوش از قابلیت چرخش برخوردار نمی باشد. این قطعه به صورت زانویی باز و بسته می شود. متریال به کار رفته برای ساخت بوش لاستیک می باشد، این قطعه برای محافظت بیشتر آن را در داخل یک بوش نازک فلزی قرار می دهند. برخی از بوش ها دارای ظاهر استوانه ای شکل می باشد، این قطعه به عنوان محور اتصال بین قطعات فلزی سیستم تعلیق را برقرار می کند. به شکلی که می توان آن را به عنوان ربات های بدن انسان معرفی کرد.
سیبک تعلیق چیست
از وظایف سیبک تعلیق اتصال طبق خودرو و چرخ ها می باشد. معمولا این قطعه را فقط در چرخ جلویی تعبیه می کنند، سپس سر آن را به طبق و سر دیگر را به چرخ متصل می کنند. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که سیبک طبق با سیبک فرمان متفاوت است. سیبک طبق خودرو شباهت زیادی به مفصل ران انسان دارد، این بخش از قطعات خودرو از قابلیت چرخش و در عین حال باز و بسته شدن برخوردار است. این قطعه دارای یک گوی فلزی دسته دار است که توانایی حرکت در درون محفظه خود را دارد. اطراف این محفظه فلزی نیز با لاستیک پوشانده شده است.
جنس طبق خودرو از چه متریالی است؟
حال که با ساختار طبق در خودرو آشنا شدیم قصد داریم،درباره جنس این قطعه اطلاعاتی را ارائه دهیم. برای آشنایی بیشتر با این قطعه با آلفارومئو ایران همراه باشید.
فولاد
اگر به تاریخچه ساخت خودروها توجه داشته باشید، فولاد همواره به عنوان یک ماده اصلی برای ساخت قطعات خودرو شناخته می شده است. طبق های خودرو نیز از این قاعده مستثنی نیستند. این قطعات اغلب به دلیل امکان تولید انبوه از قیمت مناسب تری برخوردار هستند. به شکلی که اغلب مالکان خودرو در زمان نیاز به تعویض طبق خودرو به دنبال این گزینه می روند. این نوع از طبق های خودرو دارای ویژگی هایی نظیر انعطاف کم فولاد در برابر فشار است. به این دلیل است که احتمال شکستگی و ترک خوردگی آن در زمان رانندگی با بار زیاد در جاده های ناهموار وجود دارد.
این یک موضوع نسبی است که به کارگیری هر ماده ای برای ساخت قطعات خودرو از معایبی برخوردار خواهد بود. یکی از موارد دیگری که برای طبق های فولادی باید ذکر کنیم، این است که امکان زنگ زدگی بالایی در آن ها وجود دارد بنابراین طول عمر آن ها نسبت به سایر نمونه ها کوتاه تر می باشد. نکته ی دیگر اینکه در هنگام زنگ زدگی جدا کردن بوش و توپی ها از طبق زنگ زده با مشکل مواجه خواهد شد. یکی از ایرادات دیگری که به طبق های فولادی وارد است وزن بالای این قطعات می باشد. به گونه ای که استفاده از این قطعات در میان خودروسازان به حداقل رسیده است.
آلومینیوم
برخی از نمونه های طبق در خودرو با استفاده از آلیاژ آلومینیوم تولید می شوند. آلومینیوم به عنوان یک فلز با دوام و در عین حال سبک وزن است. از مهمترین ویژگی های طبق های آلومینیومی امکان هندلینگ و فرمان پذیری را برای راننده احت تر فراهم می آورد. از دیگر ویژگی های این قطعات می توانیم به مقاومت و استحکام بالای آن در برابر آسیب ها و ضربه های ناشی از ناهمواری های جاده اشاره کنیم. این ویژگی به مقداری برجسته است که در برخی مواقع مشاهده می شود، دوام طبق های آلومینیومی بیش از نمونه های فولادی می باشد. از دیگر مزایای این طبق ها می توانیم به مقاومت بالای آن در برابر زنگ زدگی اشاره داشته باشیم. این فلز تحت تاثیر رطوبت قرار نمی گیرد، دچار زنگ زدگی نمی شود.
اما آلومینیوم هم مانند هر متریال دیگری دارای برخی از معایب نسبی است، در ادامه به برخی از این موارد اشاره خواهیم کرد.
امکان ساییدگی طبق به ویژه در بخش های انتهای مفصل توپی به سبب ماهیت نرم آلومینیوم
کاهش توانایی خم شدن و انعطافپذیری طبق در فشارهای بالا
احتمال بالای شکستن و ترک خوردگی طبق هنگام رانندگی در مسیرهای ناهموار
چدن
یکی دیگر از مواد بسیار محبوب برای ساخت طبق خودرو چدن می باشد. این متریال به شکل معمول برای ساخت طبق در خودروهای مدرن و امروزی به شمار می رود. از مزایای ساخت طبق برای خودروهای امروزی می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
قابلیت استفاده در کامیونها و خودروهای شاسی بلند
استحکام بالای طبق در شرایط فشار و ضربه به سبب مقاومت زیاد چدن
فرمانپذیری و هندلینگ راحتتر ماشین
وزن سبکتر نسبت به مدلهای فولادی
خودرو ها چند طبق دارند
برای تعیین تعداد طبق4 در ساختار هر نوع خودرو فاکتورهای مختلفی وجود دارد، از جمله مواردی که می توانیم به آن اشاره کنیم موارد زیر می باشد.
سیستم تعلیق معمولی یا هوشمند ماشین
نوع سیستم تعلیق ماشین
محل قرار گرفتن محور محرک خودرو (محور عقب یا محور جلو)
تعداد دیفرانسیلهای خودرو (تک دیفرانسیل یا دو دیفرانسیل)
در حالت عادی در هر کدام از چرخ های محرک خودروها طبق به کار می رود. به این شکل که دو طبق در بالا و دو تای دیگر در پایین داریم. به شکلی که اتومبیل های FDW دارای 8 طبق در ساختار خود هستند. البته امروزه با پیشرفت هایی در سیستم خودروها مواجه شده ایم که استفاده از تکنولوژی امروزی باعث شده تنها از یک طبق پایین در چرخ های محرک استفاده کنیم. جالب است بدانید اتومبیل هایی که از سیستم تعلیق هوشمند برخوردار هستند، بدون طبق می باشند.
نشانه ها و علائم خرابی طبق در خودرو چیست
زمانی که طبق خودرو دچار مشکل می شود، طبیعتا رانندگان در هنگام کنترل خودرو با مشکلاتی روبرو خواهند شد. در صورت بروز مشکل در این قطعه امکان دارد شاسی خودرو دچار آسیب دیدگی جدی شود. علاوه بر این باید دقت داشته باشید طبق ها در خودرو جزو آن دسته از قطعاتی هستند، که رانندگان سریعا از خرابی آن ها مطلع نمی شوند. بنابراین لازم است با علائم و خرابی های آن آشنا شویم.
این امر باعث می شود در کوتاهترین زمان ممکن بتوانید برای تعویض این قطعه اقدام کنید. نشانه های خرابی و نیاز به تعویض قطعه به شرح زیر می باشد.
در فرمان خودرو، به ویژه در سرعتهای بالا لرزش احساس شود.
هنگام عبور از دست اندازهای جاده صدای تقتق یا جیرجیر شنیده شود.
در زمان چرخش چرخها، توقف و چرخاندن فرمان، صدای کلیک و ضربه محکم شنیده شود.
گردگیر سیبک پاره شود یا در ساختار آن ایراد به وجود بیاید.
طبقهای خودرو کج می شوند.
بوشهای طبق له یا پاره شده است.
زوایای کمبر و کنترل چرخها انحراف شدیدی داشته باشد و باهم در یک راستا قرار نگیرد.
زمان تعویض طبق خودرو
علائمی وجود دارد، که در صورت مشاهده ی آن افراد باید نسبت به بررسی طبق خودرو اقدام کرده و در صورت نیاز این قطعه را تعویض نمایند.
هنگامی که رانندگی با خودرو روان نباشد، این وضعیت بیشتر در جاده های ناهموار یا در زمان رانندگی با سرعت بالا رخ می دهد.
در صورتی که هنگام توقف خودرو قسمت جلوی خودرو به پایین بیاید.
هنگامی که فرمان به سختی کار کند یا فرمان دچار لرزش و سرگردانی می شود.
اگر تمایل ماشین به سمت پایین باشد، یعنی طبق خودرو خراب است و باید نسبت به تعویض آن اقدام نمایید.
خطرات خرابی طبق خودرو چیست
در صورتی که طبق خودرو دچار مشکل شود خطراتی را برای افراد به وجود می آورد که این موارد شامل نمونه های زیر می باشد. آلفارومئو ایران توصیه می کن در صورت مشاهده هر کدام از این نشانه ها سریعاد نسبت به تعمیر و تعویض طبق ها اقدام فرمایید.
کاهش کنترل خودرو
یکی از مهمترین وظایفی که طبق در خودرو دارد متصل کردن چرخ ها به شاسی می باشد. در صورتی که طبق دچار آسیب دیدگی یا شکستگی شود این احتمال وجود دارد که در هنگام رانندگی کنترل خودرو با مشکل مواجه شود. این موضوع را می توانیم بیشتر در هنگام سرعت های بالا و گذشتن از پیچ های خطرناک حس کنید، که امکان بروز تصادفات را به مقدار زیادی افزایش می دهد.
ناپایداری خودرو
وجود طبق ها در خودرو به حفظ پایداری و ثبات در خودرو کمک زیادی می کند. در صورتی که طبق ها دچار آسیب یا خرابیی شونداحتمال بروز ناپایداری در خودروها دور از انتظار نخواهد بود. ایجاد ناپایداری در خودرو به ویژه هنگام تردد در جاده های لغزنده و خطرناک باعث لغزش و از دست رفتن کنترل خودرو می شود.
سایش نامنظم لاستیک ها
طبق ها نقش مهمی در توزیع وزن اتومبیل ها بر روی چرخ ها دارند، چنانچه طبق ها در اثر سایش و فرسودگی قدرت تنظیم وزن خودرو را نداشته باشند باعث می شوند که لاستیک ها به شکل نامنظم دچار سایش شده و آسیب جدی ببینند. وجود این مشکل نه تنها باعث تحمیل هزینه ها شده که موجب می شود خودروی شما از نظر ایمنی نیز در معرض خطر قرار بگیرد.
فرمان نامطمئن
طبق ها این قابلیت را دارند که به راننده در انتقال فرمان به چرخ خا کمک کنند. در صورتی که این چرخ ها شل باشند باعث ایجاد فرمان نامطمئن می شوند. در نهایت هنگام بالا رفتن سرعت و زمانی که خودرو قصد تغییر مسیر دارد با مشکلات جدی روبرو خواهید شد.
ایجاد سر و صدا
در صورتی که بوش طبق ها دچار مشکل شوند، سر و صدای زیادی را ایجاد می کنند. رانندگان در صورت شنیدن این صداهای ناهنجار باید سریعا اقدامات لازم را انجام دهند. در صورت بروز صداهای ناهنجار باید نسبت به تعمیر این قطعه اقدام کنند، در صورت عدم توجه ممکن است به قطعات دیگر نیز آسیب جدی وارد کند.
سخن پایانی
با توجه به اینکه طبق خودرو به عنوان یک قطعه ی کاربردی شناخته می شود، در حفظ جان سرنشینان خودرو موثر است، بنابراین لازم است در هنگام بروز مشکلات برای این قطعه سریعا نسبت به تغییر آن اقدام نمایید. گروه آلفارومئو ایران به عنوان یک تیم تخصصی در زمینه قطعات تعلیق آلفارومئو این امکان را فراهم آورده است در صورت نیاز به تعویض قطعات بتوانید لوازم یدکی اورجینال و باکیفیت را به قیمت مناسب خریداری کنید. با مراجعه به این مرکز می توانید از اصل بودن قطعات مطمئن شوید.